Badanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP)
Wzrokowe potencjały wywołane (ang. visual evoked potentials - VEPs)
stanowią ważne narzędzie elektrofizjologiczne w diagnostyce schorzeń neurologicznych. Są wyrazem aktywności elektrycznej dróg wzrokowych biegnących od nerwu wzrokowego do kory wzrokowej. Potencjały te zapewniają nieinwazyjną obiektywną metodę badania wzroku, dzięki rejestracji potencjałów elektrycznych powstających podczas wędrowania sygnału od siatkówki do kory mózgu drogą wzrokową, niezależnie od stanu świadomości i uwagi pacjenta.
Na czym polega badanie VEP?
Wzrokowy potencjał wywołany to potencjał wywołany przez bodziec wzrokowy, taki jak błysk światła lub naprzemienny wzór szachownicy wyświetlany na ekranie komputera. Odpowiedzi są rejestrowane w elektrodach umieszczonych z tyłu głowy i obserwowane jako odczyt na elektroencefalogramie (EEG). Odpowiedzi te pochodzą z kory potylicznej, obszaru mózgu zaangażowanego w odbieranie i interpretację sygnałów wizualnych.
Kiedy wykonuje się VEPy?
Lekarz może zalecić wykonanie testu VEP, gdy występują zaburzenia widzenia, które mogą być spowodowane uszkodzeniem zlokalizowanym na przebiegu drogi wzrokowej. Objawami mogącymi być wskazaniem do wykonania badania są m.in.:
· Utrata wzroku (bolesna lub niebolesna);
· Zaburzenia ostrości wzroku;
· Podwójne widzenie;
· Zaburzenia widzenia kolorów;
· Mroczki;
· Niedowład rąk lub nóg.
Zmiany te są często zbyt subtelne lub trudne do wykrycia podczas badania klinicznego w gabinecie lekarskim. Ogólnie rzecz biorąc, test jest przydatny do wykrywania problemów z nerwem wzrokowym.
Nerw ten pomaga przekazywać sygnały umożliwiające nam widzenie, więc badanie nerwu pozwala lekarzowi zobaczyć, jak twój układ wzrokowy reaguje na światło. Badanie można go wykorzystać do sprawdzenia wzroku u dzieci i dorosłych, którzy nie potrafią czytać tablic Snellena.
Co jest badane podczas badania VEP?
VEP mierzy czas potrzebny bodźcowi wzrokowemu na przemieszczenie się z oka do kory potylicznej. Może dać lekarzowi wyobrażenie o tym, czy drogi nerwowe są w jakikolwiek sposób uszkodzone.
Jednym z zastosowań jest diagnostyka stwardnienia rozsianego, w którym może dojść do uszkodzenia warstwy izolacyjnej otaczającej komórki nerwowe w mózgu i rdzeniu kręgowym (znanej jako osłonka mielinowa), co sprawia, że przewodzenie sygnałów elektrycznych z oczu trwa dłużej niż u osób zdrowych, objawiając się nieprawidłowym wynikiem VEP.
Normalny VEP może być dość czuły w wykluczaniu uszkodzenia nerwu wzrokowego wzdłuż jego przebiegu w przedniej części mózgu.
Jak przygotować się do badania VEP?
Przygotowując się, pamiętaj:
· Umyj włosy poprzedniej nocy łagodnym szamponem, ale unikaj silnych środków chemicznych do włosów, olejków i balsamów.
· Jeśli nosisz okulary, zabierz je ze sobą na badanie.
· Upewnij się, że poprzedniej nocy dobrze się wyśpisz.
· Przed badaniem zjedz normalny posiłek i zażyj przyjmowane regularnie leki, ale unikaj leków, które mogą powodować senność.
· Przyjdź punktualnie i postaraj się zrelaksować przed testem.
· Poinformuj technika o jakichkolwiek chorobach oczu, takich jak zaćma lub jaskra, ponieważ mogą one wpływać na wynik testu i powinny zostać odnotowane w dokumentacji.